Piękna ozdoba wielkanocnego stołu

3 kwietnia 2023

Ale nie tylko piękna, bo poświęcona wczoraj palma ma też walor symboliczny, a opowiada mi o tym Urszula Kopeć z Koła Gospodyń Wiejskich z Rajczy, z którą rozmawiam w trakcie Wielkanocy na Śląsku, pierwszej imprezy plenerowej, jeszcze przed oficjalnym sezonem wystawienniczym w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.

Za każdym razem Urszula Kopeć gromadzi wokół swoich warsztatów (nie tylko z okazji Wielkanocy) prawdziwe tłumy. – Tym razem nie ma w ogóle ludzi – mówi Zbigniew Kopeć, mąż pani Urszuli, a także gminny rajca. „Hmmm” – myślę sobie. „Skoro ci ludzi zgromadzeni wokół stołu przy którym Pani Urszula robi palmy i stroiki wielkanocne to mało, to ja nie wiem, co oznacza w takim razie to słowo”. Bo swoje trzeba było dobrze odstać, by miejsce przy stole tym znaleźć. I trudno się dziwić, bo tak ciekawe warsztaty to tylko z Panią Urszulą! I „warsztatowali” wszyscy: dzieci, te najmłodsze, nieco starsze, ich rodzice, seniorzy, panie, a nawet panowie, chłonąć każdą wskazówkę Pani Urszuli, poprawiając wedle jej wskazania, co trzeba.

A nasze ozdoby, a szczególnie palmy, robimy z roślin oleistych i takich materiałów, by po okresie Wielkanocy można było je spalić. Spalić? A no tak, bo popiół z tychże za rok posłuży do posypania naszych głów w Środę Popielcową.

Stoik: wykorzystujemy gałązki wierzby płaczącej, uplatając je w kółeczka, mniejsze, większe, wedle upodobania, bo taki stroik-wieniec zarówno na stół może trafić, jak i na drzwi. Gotowe koła ozdabiamy wyłącznie naturalnie: zielonymi gałązkami bukszpanu, kocankami, czyli popularnymi baziami i papierowymi kwiatami, np. z bibuły.

Palma: no to już jest wyższa szkoła palmowa! materiały bowiem wiążemy warstwo przekładając „zielone”: gałązki bukszpanu, tui, mirtu, sosny, jodły (ważne, by oleje zawarte w tymże zielonym pachniały). A dlaczego te oleje? To na pamiątkę namaszczenia zmarłych. Do tego ozdoby z papierowych kwiatów. A trzonem do naszej palmy są gałązki z kocankami. Całość mocno wiążemy drutem.

Poświęcona w Niedzielę Palmową „uświęcała” nasze domostwo, zatknięta w ważnym, naczelnym miejscu w izbie, symbolizowała siły witalne, zdrowie, budzące się na wiosnę życie.