„Marzanna i goik w skansenie”

11 marca 2025

Precz zimo zła!” – to hasło ponownie rozbrzmi 23 marca w Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” podczas wyjątkowego wydarzenia nawiązującego do dawnych obrzędów przedwiosennych.

Zwyczaj topienia lub palenia marzanny, symbolizującej zimę, zło i śmierć, był niegdyś szeroko praktykowany na wsiach. Towarzyszył mu radosny orszak niosący goik – zielone drzewko oznaczające nadejście wiosny i odrodzenie przyrody.

Podczas wydarzenia „Marzanna i Goik” uczestnicy:

 – wykonają własnoręcznie marzannę i goik,
– nauczą się tradycyjnej piosenki powitalnej dla wiosny,
– przejdą barwnym korowodem przez skansen, aby spalić marzannę,
– udekorują zagrodę sołtysa goikiem,
– poznają dawne zwyczaje związane z pożegnaniem zimy.

Podczas wydarzenia nie zabraknie także opowieści na temat innych zwyczajów związanych z odejściem zimy i budzeniem przyrody do życia.

Tradycje odtwarzane w MGPE sięgają dawnych czasów, wówczas z marzanną – słomianą kukłą przebraną w kobiecy strój – wędrowały przez wieś dziewczęta śpiewając tradycyjne pieśni. Po drodze kukłę obrzucano resztkami śniegu, błotem, kamieniami. Była ona wynoszona poza obręb wsi, gdzie po wcześniejszym rozebraniu, była topiona lub z braku wody – palona. Po całej ceremonii na kij po marzannie zatykano goik, czyli niewielkie drzewko iglaste przybrane kolorowymi wstążkami i wydmuszkami.  Był on symbolem życia i budzącej się do życia przyrody, a jego wniesienie do wsi miało zapewnić obfite plony. Z goikiem obchodzono wszystkie domy, śpiewając radosne pieśni, aby symbolicznie przyprowadzić wiosnę.

Jeśli chcecie wraz z nami odtworzyć te dawne zwyczaje, to koniecznie zarezerwujcie sobie czas 23 marca.

Zaczynamy o godzinie 12.00

To wyjątkowa okazja, by poczuć atmosferę dawnych obrzędów i wspólnie celebrować nadejście cieplejszych dni!