Aby wykonać dobre zdjęcie, trzeba wykazać się nie lada cierpliwością podczas wielogodzinnego wyczekiwania na odpowiedni moment czy „obiekt”. Efekty takich polowań będzie można zobaczyć już od 9 października w Muzeum Śląskim na wystawie prezentującej fotografie autorstwa członków Okręgu Śląskiego Związku Polskich Fotografów Przyrody. Ekspozycja będzie czynna do 11 stycznia 2015 roku.

Górny Śląsk nazywany bywa często rejonem klęski ekologicznej i kojarzony z miejscem, w którym przyroda mocno ucierpiała na skutek ekspansywnej gospodarki człowieka. Nie jest to jednak miejsce jałowe, pozbawione różnorodności i swoistego piękna, o czym możemy się przekonać, oglądając prezentowane prace. W kadrach uwiecznione zostały rzadkie zwierzęta i rośliny występujące w naszym kraju, ale też w regionie, wśród których są przedstawiciele gatunków chronionych lub nawet zagrożonych wyginięciem. Część ekspozycji stanowią przepiękne ujęcia krajobrazów oraz miejsc, o których wyjątkowości stanowił moment – wschód słońca, poranna mgła czy promień odpowiednio padającego światła. Każde zdjęcie jest wyrazem tego, czego autorzy doświadczają podczas wypraw terenowych, a ich prezentacja w formie wystawy jest chęcią podzielenia się z innymi swoimi przeżyciami bądź refleksjami. To także próba zachęcenia do obcowania z przyrodą, do jej poznawania i zrozumienia.

Jednym z niezwykłych miejsc pokazanych na wystawie jest fragment zatopionego lasu (Las w zwierciadlanym odbiciu, autor Janusz Wojcieszak). Zdjęcie zostało wykonane w otulinie rezerwatu przyrody Las Murckowski. Mało kto zdaje sobie sprawę z faktu, że Katowice są jednym z najbardziej zalesionych miast w Polsce. W obrębie miasta znajdują się pozostałości dawnej Puszczy Śląskiej. Działalność kopalń spowodowała zapadanie się gruntów i tworzenie zapadlisk, w których wskutek napływu wód powierzchniowych powstają tzw. jeziora antropogeniczne. Część tych zapadlisk znajduje się na terenach zalesionych. Powstające na skutek przeobrażeń środowiska stawy i jeziorka bardzo szybko się zmieniają i stają się miejscem bytowania wielu gatunków zwierząt. Natura wprowadza swój ład. Zmieniające się światło i pogoda przekształcają takie miejsca w magiczne ostoje. Fotografią przedstawiającą jeden z wielu „zwykłych” stawów w Piekarach Śląskich jest praca Łukasza Koby pt. Dziki staw. Jak opisuje sam autor: „Wschody i zachody słońca zmieniają krajobraz takich »zwykłych« miejsc w bardziej magiczny, a poranna cisza, mgła i tajemnicze dla mniej doświadczonego przyrodnika dźwięki unoszące się nad stawem rekompensują sobotnią pobudkę o 4 rano”. Staw i jego okolice mają walory krajobrazowe, są ostoją dla bąka i bączka, ptaków wymienionych w „Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt”.

Obok fotografii prezentujących śląskie krajobrazy na wystawie zostaną także pokazane zdjęcia rzadkich lub „trudnych do uchwycenia w kadrze” zwierząt. Często wykonanie dobrego ujęcia wymaga od fotografa ogromnej cierpliwości. Tak jest w przypadku głuszca (Tetrao urogallus). Ptak ten jeszcze 200 lat temu występował praktycznie we wszystkich lasach Polski. Dzisiaj toczy się batalię o ratowanie i zachowanie ostatnich żyjących populacji tego gatunku. Bardzo ważnym momentem w życiu tych ptaków jest okres godowy. Tokujący kogut jak wachlarz rozkłada ogon, opuszcza skrzydła i wysoko unosząc głowę, wydaje serię dźwięków. Taki właśnie moment uchwycił Tomasz Sczansny.

Kurator wystawy: Agata Sady

Wydarzenia towarzyszące wystawie:

Spotkanie z autorami, członkami Okręgu Śląskiego ZPFP – pokazy zdjęć i diaporam o tematyce przyrodniczej

22 października 2014 // godz. 17.30 // Muzeum Śląskie w Katowicach, al. W. Korfantego 3 // wstęp wolny

Prelekcje:

„Skarby lasów rudzkich”, prowadzenie Tomasz Sczansny

„Przepis na fotografię krajobrazu”, prowadzenie Artur Jurkowski

Warsztaty terenowe z zakresu fotografii przyrodniczej i etyki fotografowania

18 października 2014 (godz. 14.30–17.30), 13 grudnia 2014 (godz.13.00–15.30) // rezerwat przyrody Las Murckowski // wstęp wolny // więcej informacji na stronie: www.zpfp.slask.pl oraz na profilu Okręgu Śląskiego ZPFP na Facebooku

Autorzy prac: Bogusława Jankowska, Artur Jurkowski, Zuzanna Kacperek-Karetta, Marcin Karetta, Łukasz Koba, Lesław Kostkiewicz, Adrian Król, Łukasz Łukasik, Paweł Niemiec, Dariusz Przybyła, Tomasz Sczansny, Sebastian Słonina, Grzegorz Smolarczyk, Paweł Smolik, Jakub Spodymek, Jerzy Stasiak, Marek Śniegoń, Zygmunt Urzędnik, Janusz Wojcieszak, Dariusz Wojtyła, Marek Wtorek

Wystawa jest jednym z elementów projektu multimedialnego realizowanego przez Okręg Śląski ZPFP przy wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Okręg Śląski Związku Polskich Fotografów Przyrody jest jednym z 12 okręgów w kraju, istnieje od 1996 roku. Obecnie liczy 34 członków. Od lat organizuje wystawy indywidualne i zbiorowe, spotkania otwarte dla osób zainteresowanych fotografią przyrodniczą, podczas których można wymienić się poglądami, doświadczeniami i porozmawiać o urokach tej dziedziny fotografii. W dorobku Okręgu są również publikacje w czasopismach, wydawnictwach książkowych, albumach, kalendarzach oraz w Internecie.

Tekst: Muzeum Śląskie