„Jan Szmatloch. Grafoteka”

27 listopada 2014

Krytyczny wybór z obszernego dorobku graficznego Jana Szmatlocha, wieloletniego wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach będzie można zobaczyć w Muzeum w Chorzowie. Na wystawie zaprezentowane zostaną głównie dwa cykle grafik tego znanego śląskiego grafika: „Okna” i „Kalendarz śląski”.

 

Przestrzeń wystawy dopełnią także wyselekcjonowane prace z cyklu „Bez adresu”.  Za swoją pierwszą, liczącą się realizację artysta uważa „Okno” powstałe w 1976 roku. Tą akwafortą Jan Szmatloch rozpoczął, rozpisany później na dwanaście plansz, cykl swoich grafik zatytułowanych autorsko „Okna” (1976-1980), sztandarowy, najczęściej wystawiany i reprodukowany. Motyw okna będzie odtąd przewijał się przez całą późniejszą twórczość artysty, obrazowany pod różnymi postaciami i rozwijający się w kilku kierunkach. W artystycznej drodze Jana Szmatlocha stałym elementem jest, ujawniająca się w każdej jego realizacji i ciągle odnawiana refleksja ukierunkowana na nieustanną troskę o pamięć. Kontekst tej problematyki rozbrzmiewa szczególnie dobitnie w takich cyklach, jak „Okna” czy w jednym z ostatnich przedsięwzięć artystycznych Szmatlocha, a mianowicie w „Kalendarzu śląskim”. Twórczość ta może być w równym stopniu interpretowana jako staranne zapisywanie czasu, zmian, następstw, a jej esencjonalne graficzne rozstrzygnięcia uzyskują materialną konkretność w wymienionym cyklu „Kalendarz śląski”, zainicjowanym w 2005 roku i nadal kontynuowanym.

Jan Szmatloch, urodził się w 1950 roku w Rudzie Śląskiej. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafiki w Katowicach (1969-1974); dyplomom obronił w Pracowni Projektowania Graficznego u profesora, wówczas jeszcze docenta Tadeusza Grabowskiego. Od 1974 roku był pedagogiem w katowickiej Filii ASP w Krakowie – obecnie Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. W 1990 roku otrzymał tytuł naukowy profesora zwyczajnego sztuk plastycznych. Pracuje w Katedrze Grafiki Warsztatowej, gdzie kieruje Pracownią Druku Wklęsłego. Od 1979 roku mieszka w Chorzowie; aktywnie uczestniczy w życiu artystycznym miasta (m. in. od 1999 roku członek Rady Programowej Miejskiej Galerii Sztuki „MM”). W 2005 roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Chorzowa w Dziedzinie Kultury. Uprawia grafikę warsztatową (akwaforta, akwatinta), rysunek. Główne cykle graficzne: „Okna”, „Zwrotnice”, „Bez adresu”, „Skarpy”, „Martwe natury”, „Kalendarz śląski”.

Wystawę będzie można oglądać do 22 lutego. Ekspozycja została zorganizowana przez Muzeum w Chorzowie.

Tekst i foto: Muzeum w Chorzowie.