Zazielenianie miasta i budki lęgowe… czyżby wiosna w Katowicach?

9 marca 2022

Patrząc za okno, dziś faktycznie jakoś słonecznie, ale temperatury jeszcze raczej zimowe…

Natomiast w stolicy Śląska najwyraźniej postanowili przyspieszyć nadejście wiosny, bo przygotowania do niej ruszają pełną parą.

Rozpoczęły się nowe nasadzenia. To kolejna część realizacji II etapu zazielenienia alei Korfantego. Na tym jednak prac związanych z nadejściem wiosny nie koniec. Miasto planuje zazielenienie kilku nowych obszarów m.in. w Śródmieściu. W związku z tymi planami Zakład Zieleni Miejskiej otworzył oferty przetargowe na dostarczenie drzew i krzewów. Dodatkowo ogłoszony został przetarg na zazielenienie ul. Warszawskiej.

W związku z tym wschodnia jezdnia alei Korfantego, od ulicy Moniuszki w kierunku Ronda Ziętka, zostanie zwężona. Prace będą polegać na zerwaniu asfaltu i przygotowaniu krawężników do osadzenia w nowym miejscu. Docelowo zmieni się tu organizacja ruchu. Skręcenie w prawo przy wyjeżdżaniu z Moniuszki będzie możliwe jedynie z prawego skrajnego pasa. Z kolei lewy umożliwi wyłącznie jazdę prosto. Na ul. Piastowskiej część powierzchni będzie wyłączona z ruchu.

Poruszający się zazielenioną al. Korfantego kierowcy będą mieli do dyspozycji jeden pas. Będzie miał on jednak odpowiednią szerokość, by zapewnić swobodne poruszanie się zarówno samochodom osobowym, jak i kursującym tam autobusom, a w razie ewentualnej awarii jakiegoś pojazdu umożliwić jego wyminięcie.

– Zieleń jest dla nas jednym z priorytetów, gdy chodzi o inwestycje w mieście. Wiemy, że tereny zielone są odpowiedzią na zmiany klimatu – poprawiają retencję i pomagają w walce z wyspami ciepła. Co ważne, badania pokazują, że zieleń w pobliżu miejsca zamieszkania wpływa pozytywnie na samopoczucie mieszkańców. Dlatego w tej chwili pracujemy nad stworzeniem i rewitalizacją pięciu parków oraz terenów zielonych na Stargańcu i nowej Doliny Pięciu Stawów. Planujemy także nasadzenia w strefie centralnej miasta – mówi prezydent Katowic Marcin Krupa.

Przypomnijmy, że wzdłuż zachodniej strony al. Korfantego – na odcinku od Ronda do Rynku – pod koniec ubiegłego roku powstał zielony pas ze szpalerem drzew. Zgodnie z deklaracją prezydenta Marcina Krupy, zieleni w tym miejscu będzie więcej. Po obu stronach torów docelowo posadzonych zostanie około 50 drzew  z gatunku klon polny ‘Elsirk’ oraz róże (m.in. klony polne, robinie akacjowe), krzewy (Giro D’Italia, Street Dance, Cricet), trawy japońskie (rozplenica japońska ‘Hameln’/ Pennisetum alopecuroides) i turzyce (Morrowa ‘Ice Dance’/ Carex morrowii).

Postępowanie na zazielenienie Warszawskiej ogłoszone

W ostatnich dniach Zakład Zieleni Miejskiej ogłosił także przetarg na jedno z najważniejszych zielonych działań w mieście – zazielenienie ul. Warszawskiej. Celem inwestycji, poza uzyskaniem efektów ekologicznych, jest nawiązanie do historycznych rozwiązań zazielenienia ulicy z XIX i początku XX wieku, a także przywrócenie ul. Warszawskiej reprezentacyjnego charakteru bulwaru. Aby zrealizować to zamierzenie, zostanie poszerzona przestrzeń przeznaczona dla ruchu pieszych, wprowadzona duża ilość zieleni i małej architektury, z jednoczesnym ograniczeniem ruchu samochodowego. Rośliny zostaną posadzone w podwyższonych klombach. Dzięki temu zapewniony im zostanie prawidłowy rozwoju w trudnych warunkach panujących na obszarze ul. Warszawskiej. W sumie pojawi się tu 70 drzew, 2649 krzewów, 2734 bylin i traw oraz 192 pnącza. Ponadto, ulica zostanie podzielona na strefy A, B i C, różniące się rodzajem roślin oraz sposobem aranżacji terenu.

– Zmiany na obszarze al. Korfantego i ul. Warszawskiej wpisują się w światowe trendy związane z podejściem do zieleni w miastach. Ograniczamy w ścisłym centrum przestrzeń dla samochodów, a w jej miejsce oferujemy zielone rozwiązania – tłumaczy prezydent Katowic Marcin Krupa.

Nowe nasadzenia

W Katowicach zieleni będzie jeszcze więcej. W ramach przetargu Zakład Zieleni Miejskiej chce zamówić w sumie 366 drzew oraz 7228 krzewów, które będą nasadzone na terenie całych Katowic. Co ważne, przy tej okazji zastanie zamówionych 20 dużych klonów polnych ‘Elsjirk’, które zgodnie z zeszłorocznymi zapewnieniami Prezydenta Marcina Krupy, pojawią się po wschodniej stronie al. Korfantego, w ramach projektu jej zazielenienia.

W sumie, w podzielonym na trzy części przetargu, złożono 13 ofert: pięć na dostarczenie 20 klonów i po cztery na krzewy i inne drzewa. W tej chwili trwa proces oceny – jeżeli oferenci będą spełniali wymogi formalne, to w ciągu kilku dni dojdzie do rozstrzygnięcia przetargu i ogłoszenia wyników.

Drzewa stają się towarem luksusowym?

Zieleń jest coraz droższa. Wstępnie, na sfinansowanie zamówienia na dostarczenie drzew i krzewów, Zakład Zieleni Miejskiej założył kwotę w wysokości 280 tys. złotych. Już wiadomo, że ta kwota jest niewystarczająca. Suma najniższych ofert na trzy części przetargu daje w sumie ponad 365 tys. złotych.

– Od dwóch lat zauważamy znaczne pogorszenie sytuacji na rynku roślin. Właściwie regułą staje się przekraczanie założonych przez nas kwot w czasie przetargu – czasami nawet o 100 %. Coraz częściej zdarza się także, że przedsiębiorcy nie są w stanie dostarczyć określonych przez nas roślin np.
o określonej wielkości czy gatunku. Zdarza się też, że drzewa musimy sprowadzać z zagranicznych hodowli – mówi Mieczysław Wołosz, dyrektor Zakładu Zieleni Miejskiej w Katowicach.

Na coraz trudniejszą sytuację na rynku zieleni ma wpływ przede wszystkim jeden czynnik – z uwagi na zmiany klimatyczne na całym świecie, miasta rozpoczęły intensywne programy nasadzeń. Bardzo dużą dynamikę widać  szczególnie w Chinach, które stały się niezwykle chłonnym rynkiem dla hodowanych roślin. To winduje ceny i ogranicza dostęp do drzew i krzewów.

Katowice na zielonym szlaku 

Katowice od kilku lat realizują coraz więcej zielonych inwestycji. Okolice Rynku, ulica Dworcowa, Aleja Korfantego czy Strefa Kultury – to tereny, które dziś są znacznie bardziej zielone niż jeszcze kilka lat temu. Miasto przygotowuje się do zazielenienia Placu Sejmu Śląskiego, gdzie drzewa zajmą miejsce, w które dotychczas zaparkowane były samochody. Na ukończeniu są także projekty rewitalizacji i budowy nowych parków.

Zielony budżet

By propagować idee związane z zazielenianiem miasta powstał Zielony Budżet. Jego misją jest zrealizowanie pomysłów mieszkańców z zakresu szeroki pojętej ekologii i ochrony środowiska. Podobnie jak w przypadku budżetu obywatelskiego, projekty są najpierw weryfikowane od strony formalnej i merytorycznej. Dzięki Zielonemu Budżetowi w ciągu tego roku w mieście zrealizowanych zostanie 89 projektów o wartości blisko 2,8 mln zł. Wśród zadań wybranych z propozycji mieszkańców można wymienić m.in.: odtworzenie zieleni wokół Małego Stawu w Parku im. Tadeusza Kościuszki, utworzenie zielonego skweru na osiedlu Kokociniec, powstanie łąk kwietnych w Podlesiu czy Osiedlu Tysiąclecia.

Oznak wiosny w mieście pojawia się więcej. Znów można zdobyć budkę dla dziuplaka! Katowice rozdadzą mieszkańcom sto budek lęgowych dla małych ptaków, czyli właśnie dziuplaków. To już druga edycja akcji.

Po raz pierwszy miasto przekazało mieszkańcom „budki dla dziuplaków” wiosną 2021 roku, a zainteresowanie nimi było tak duże, że zapas szybko się wyczerpał.

– Naszą rolą jako samorządu jest m.in.  inspirowanie do działania, dawanie przykładu. Zrównoważony rozwój miasta oznacza troskę o cały ekosystem i chcemy to robić wspólnie z mieszkańcami – mówi Marcin Krupa. – Bez wątpienia wartością dodaną tej akcji jest właśnie zaangażowanie w nią mieszkańców, a dodatkowo wsparcie podopiecznych Stowarzyszenia na Rzecz Niepełnosprawnych SPES – dodaje prezydent.

Opracowanie Wydział Komunikacji Społecznej UM Katowice