Od 17 sierpnia w Katowicach zacznie obowiązywać strefa TEMPO 30, czyli strefa uspokojonego ruchu w centrum miasta. Jej wprowadzenie poprzedzą akcja informacyjna i wydarzenia towarzyszące pod hasłem “Przebojowa 30”.

Strefa TEMPO 30 to obszar w mieście, na którym dopuszczalna prędkość jest ograniczona do 30 km/h. Rozwiązanie takie wprowadziło już wiele miast na świecie i w Polsce. W Katowicach zacznie obowiązywać od 17 sierpnia na terenie Śródmieścia.

Jaki jest cel wprowadzania stref uspokojonego ruchu?

Założeniem projektu jest przede wszystkim poprawa komfortu życia mieszkańców i stworzenie miasta przyjaznego dla ludzi. Dla tych, którzy mieszkają w Katowicach i dla tych, którzy je odwiedzają.

Strefa uspokojonego ruchu oznacza:

• większe bezpieczeństwo wszystkich użytkowników ruchu w związku z obniżeniem maksymalnej prędkości na drogach w ścisłej zabudowie miejskiej,
• mniejsze stężenie spalin w centrum miasta i redukcję zużycia paliwa przez samochody (spaliny samochodów to drugi po piecach grzewczych czynnik zwiększający toksyczność powietrza),
• poprawę płynności ruchu samochodów, rowerzystów i pieszych w śródmieściu,
• przywrócenie mieszkańcom centrum miasta dzięki ułatwieniu poruszania się po nim piechotą (każdy z nas po opuszczeniu auta czy tramwaju staje się pieszym), rowerem i komunikacją miejską.

Jak będzie wyglądała strefa TEMPO 30 w Katowicach?

Aby zapewnić sprawny ruch tranzytowy przez miasto, ważne szlaki komunikacyjne na relacji północ-południe (ulice Mikołowska, Korfantego od Moniuszki, Kościuszki – od ul. Poniatowskiego, Francuska, Dudy-Gracza i Sokolska) oraz wschód-zachód (ulica Warszawska – do ulicy Szkolnej) zostały wyłączone z zakresu planowanej strefy TEMPO 30. To znaczy, że na ulicach będących granicami strefy, nie zmienia się dotychczasowa prędkość maksymalna. Wprowadzenie TEMPO 30 wiązało się z zamontowaniem 70 znaków na jej obrzeżach informujących o wjeździe do strefy oraz przeprogramowaniem 13 sygnalizacji świetlnych. Dodatkową informacją są znaki poziome, piktogramy.

Przebojowa 30! Akcja informacyjna i wydarzenia towarzyszące

Akcja informacyjna: Przebojowa 30 (od 6.08)

Chcemy przekonywać, że strefa TEMPO 30 to atrakcyjna propozycja dla wszystkich: dla mieszkańców Katowic i dla gości, którzy do nas przyjeżdżają. Dla kierowców, rowerzystów i pieszych. Chcemy, żeby strefa TEMPO 30 była przebojem lata. Będą ulotki informacyjne, gazeta i wydarzenia, w których organizację włączą się mieszkańcy, aktywiści miejscy, przedsiębiorcy i policja.

Piknik z mieszkańcami na ulicy Kościuszki (14.08)

Razem z mieszkańcami, aktywistami miejskimi i przedsiębiorcami z ulicy Kościuszki zaprosimy wszystkich chętnych na piknik, bo to jedna z ulic, na której w części zostanie uspokojony ruch. Tego dnia fragment ulicy będzie wyłączony z ruchu, wszyscy chętni będą się też mogli włączyć w sadzenie zieleni w donicach, które ozdobią ulicę.

Policyjna akcja prewencyjna (17.08)

Zamiast karać będziemy edukować. Zachęcać, żeby dostosować prędkość do znaków, z uwagi na innych użytkowników dróg i korzyści, jakie wszyscy będziemy mieli z wprowadzenia TEMPO 30. Dlatego pierwszego dnia obowiązywania TEMPO 30 patrole policji będą “suszyć”. Zamiast mandatów rozdadzą jednak ulotki i lizaki. Będą im towarzyszyły “Przebojowe 30 – ki”.

Na rowerze w dzień i w nocy (14.08 i 12.08)

Swój udział w promocji strefy TEMPO 30 zapowiedzieli też rowerzyści. Rowerowe Katowice zaproszą na popołudniowy przejazd ulicami strefy przy okazji pikniku na ulicy Kościuszki (14.08). Night Biking, zaplanowany na 22 sierpnia, również odbędzie się w … tempie 30.

Interaktywna mapa strefy TEMPO 30/strefa30.eco21.pl

Fundacja Napraw Sobie Miasto zaprosi mieszkańców Katowic na warsztaty tematyczne, które zorganizuje w ramach pikniku na ulicy Kościuszki. Przygotuje również interaktywną mapę, dzięki której wszyscy chętni będą mogli włączyć się w dopracowanie strefy TEMPO 30, zaznaczając dobre praktyki i wskazując elementy do poprawy.

Partnerami akcji informacyjnej “Przebojowa 30” są: katolove, Fundacja Napraw Sobie Miasto, Rowerowe Katowice, Komenda Miejska Policji w Katowicach.

Jak będzie wyglądała przyszłość ruchu w strefie TEMPO 30?

Tego typu przedsięwzięcie wiąże się docelowo ze zmianami w zakresie:

• zmian oprogramowania lub likwidacji części świateł drogowych,
• stosowania spowalniaczy ruchu: zawężenia drogi, zmiany w sposobie parkowania, szykany, wyniesienia fragmentów ulic,
• tworzenia skrzyżowań równorzędnych, dróg jednokierunkowych i kontraruchu rowerowego.

Na części dróg w Katowicach jest już infrastruktura, która służy uspokojeniu ruchu. Dalsze zmiany pociągają za sobą wysokie koszty, dlatego też będą one wprowadzane etapami w miarę możliwości technicznych i finansowych miasta. Już pierwsze miesiące obowiązywania zaproponowanej strefy, dostarczą miastu informacji o tym, gdzie i czy zajdzie konieczność zastosowania jednego lub kilku z wymienionych wyżej rozwiązań. Czas ten pozwoli również ocenić efekty wprowadzenia strefy TEMPO 30.

Ze strefy wyłączone zostały fragmenty ulic, które pierwotnie miały zostać nią objęte. Dotyczy to ulic:

* Słowackiego, w rejonie wyjazdu z Galerii Katowickiej do skrzyżowania z ulicą 3 Maja oraz z ulicą Mikołowską, ze względu na istniejącą strefę ruchu rowerowego wzdłuż ul. 3 Maja oraz konieczność zapewnienia efektywnego/priorytetowego ruchu komunikacji autobusowej z dworca pod Galerią Katowicką,

* skrzyżowania Kościuszki – Szeligiewicza – Poniatowskiego, by zapewnić priorytet dla ruchu tramwajowego w rejonie skrzyżowania,

* Warszawskiej, od ulicy Dudy Gracza do ulicy Szkolnej (strefa 30 będzie obowiązywać na ulicy Warszawskiej od ulicy Szkolnej w stronę rynku),

* Al. Korfantego, od ulicy Piastowskiej do Ronda (strefa 30 będzie obowiązywać na Al. Korfantego od ulicy Piastowskiej w stronę rynku),

* skrzyżowania Dworcowa – Kościuszki – św. Jana – Pocztowa – Młyńska, ze względu na istniejącą ścieżkę rowerową w biegu ulic: Pocztowa, Dworcowa, Jana, Kochanowskiego i konieczność zapewnienia efektywnego/priorytetowego ruchu tramwajowego oraz komunikacji autobusowej z dworca pod Galerią Katowicką.

Istniejące rozwiązania uspokajające ruch w strefie TEMPO 30:

– ul. Plebiscytowa – wyniesione przejścia, naprzemienne parkowanie;

– ul. Wojewódzka – wyniesione przejścia, naprzemienne parkowanie;

– ul. Sienkiewicza – naprzemienne parkowanie;

– ul. Dąbrowskiego – wyniesione przejścia;

– ul. Wita Stwosza – wyniesione przejścia;

– ul. Powstańców – wyniesione skrzyżowania;

– ul. Ligonia – wyniesione przejścia;

– ul. Barbary – zawężenie jezdni;

– ul. Tylna Mariacka – progi;

– ul. Młyńska – wyniesione przejścia;

– ul. Teatralna – wyniesione przejścia;

– ul. Kościuszki – naprzemienne parkowanie

Na najczęściej zadawane pytania o strefę TEMPO 30 odpowiada Paweł Sucheta, oficer rowerowy Miasta Katowice.  

•         Czym jest strefa tempo 30?
•         To teren, na którym dozwolona prędkość maksymalna poruszających się pojazdów nie przekracza 30 km/h.
•         Gdzie powstają strefy tempo 30?
•         Strefy wyznacza się zwyczajowo w miejscach o zwartej zabudowie jak centra miast czy osiedla mieszkaniowe, gdzie występuje wzmożony ruch pieszy i rowerowy (tzw. niechronieni uczestnicy ruchu), a szybki ruch samochodów jest dla nich zagrożeniem. Uspokojenie ruchu skutkuje stworzeniem bezpiecznych i przyjaznych mieszkańcom przestrzeni publicznych.
•         Po czym poznać, że wjeżdżam w strefę tempo 30?
•         Najłatwiej po dużych kwadratowych znakach. Na środku białego tła widnieje czerwona obwódka i liczba 30 w jej centrum. Czasem tempo 30 towarzyszą fizyczne przeszkody takie jak progi zwalniające, podniesione przejścia dla pieszych lub skrzyżowania, zawężenia ulic, skrzyżowania równorzędne czy zmieniony system parkowania. Jest tam również więcej pieszych i rowerzystów.
•         Po co w mieście takie rozwiązanie? Czemu to służy?
•         Takie ograniczenie znacząco podnosi bezpieczeństwo na drodze, ponieważ zmniejsza różnicę prędkości pomiędzy samochodami a innymi uczestnikami ruchu. Niższa prędkość w sytuacji zagrożenia, daje więcej czasu na reakcje kierowcom i pieszym. Czyli w konsekwencji oznacza mniej wypadków.
•         Jak strefa tempo 30 może wpływać na bezpieczeństwo?
•         Gdy auto uderzy w pieszego przy prędkości 50 km/h, skutki zderzenia odpowiadają skutkom upadku z wysokości 10 metrów, a szanse na przeżycie wynoszą około 30 proc. Jeśli wypadek ma miejsce przy prędkości 30 km/h, można go porównać do upadku z wysokości 3,5 metra. Szanse przeżycia wzrastają do 90 proc. Warto pamiętać, że każdy kierowca staje się pieszym z chwilą opuszczenia samochodu.
•         Czy strefa tempo 30 to tylko kwestia bezpieczeństwa?
•         Nie. To przede wszystkim poprawa jakości życia w mieście. Z doświadczeń miast, które wprowadziły już strefę tempo 30 wynika, że objęte nią fragmenty przestrzeni publicznych stały się bardziej przyjazne dla osób poruszających się po nich piechotą, rowerem czy komunikacją miejską. Inne skutki to zmniejszenie hałasu, niższa emisja spalin i co za tym idzie poprawa warunków życia mieszkańców.
•         A co z samochodami w strefie tempo 30?
•         Wiele osób sądzi, że przy małej prędkości samochód zużywa więcej paliwa i emituje więcej spalin, w tym dwutlenku węgla. W rzeczywistości jest dokładnie odwrotnie. Oto kilka faktów przemawiających za tym: odkąd w Niemczech wprowadzono strefy tempo 30, o 12 proc. zmniejszyła się liczba zmian biegów i o 14 proc. zmalał udział hamowań, co pozwoliło zaoszczędzić 12 proc. paliwa. To oznacza oszczędności w kieszeniach kierowców. W austriackim Grazu, gdzie – z wyjątkami głównych ulic – w mieście od 1992 roku obowiązuje prędkość 30 km na godz., zmalała emisja groźnych dla zdrowia tlenków azotu na terenach zabudowanych o 24 proc.
•         Czy strefa spotęguje korki w centrum?
•         Nie. Doświadczenia innych miast dowodzą, że jest wręcz przeciwnie. Wprowadzenie strefy skutkuje usprawnieniem i upłynnieniem ruchu samochodowego. Z początku może to być zaskoczeniem dla kierowców, którzy zetkną się z tego typu rozwiązaniem po raz pierwszy, ale generalne tendencje pokazują, że mimo niższej prędkości, ruch aut odbywa się szybciej.
•         Co się stanie z głównymi ulicami przelotowymi? Będzie trzeba na nich jeździć wolniej?
•         Nie. Główne ulice, mające charakter ważnych ciągów komunikacyjnych, nie są zaliczane do strefy tempo 30. Na takich ulicach NIE ZMIENI SIĘ ograniczenie prędkości. Można po nich jeździć z prędkością, która obowiązywała dotychczas. W Katowicach są to ulice: Mikołowska,  Korfantego od ul. Moniuszki, Kościuszki – od ul. Poniatowskiego, Francuska, Dudy-Gracza, Sokolska i Warszawska do ulicy Szkolnej.
•         Co jeszcze warto wiedzieć o strefie tempo 30?
•         Otwarcie centrów miast na mieszkańców skutkuje tym, że czują się w nich lepiej i bezpieczniej. Dzięki zwiększeniu ruchu pieszego, często obserwuje się tendencję zwiększenia obrotów w sklepach, lokalach gastronomicznych czy usługowych. Zwiększa się bowiem ich dostępność.
•         W jakich innych miastach mogę spotkać strefy tempo 30?
•         W Polsce strefy tempo 30 są wyznaczone między innymi w Gdańsku, Krakowie, Poznaniu, Łodzi, Szczecinie, Opolu czy Radomiu. W miastach Europy zachodniej są stosowane bardzo powszechnie. Można do nich zaliczyć: Berlin, Graz, Wiedeń, Barcelonę, Monachium, Lion, Turyn, Zurich czy Helsinki. W niektórych miastach strefa taka obejmuje ponad połowę ulic miasta.

materiały prasowe: UM Katowice