Dziyń Kobiyt …

8 marca 2016

Nō, tōż mōmy już tyn gryfny marzec na karku. Czamu gǒdōm gryfny? Anō, bo to już chnet bydzie ta diosecko zima forbaj i napocznie sie chnet kalyndǒrzowǒ wiesna. Chocia, czy jǒ wiym eźli idzie na latośno zima jamrować? Cheba niy, bo i śniyga latoś blank niy bōło, i mrozu tyż niy… takǒ ci bōła wiesiynnǒ zima.

 

Ale skuli tego marca idzie sam terǒzki ździebko połozprawiać ło takim gryfnym marcowym zwyku, ło tym, iże chnet bydymy fajrować, jak kǒżdego roka, tyn gryfny „Dziyń Kobiyt”, dziyń freli, samotnych, wydanych, zowitek eli tyż klǒsztornych pannōw. Znǒcie już to? Znǒcie! I, co z tego? Byda juzaś dzisiǒj ło tym berǒł a to skuli tego, co jǒ tak po prǒwdzie pierōnym ci niy mōm rǒd tych dioseckich Walyntynkōw, do kierych niyftore iptowate modziǒki kcōm ci mie przeprzić, co to jes ci terǒzki już na isto nasz starodǒwny polski zwyk. A psinco prǒwda! Nō ja, ale jakech niydǒwno tuplikowǒł jednymu śpikolowi, co byli czasy kej we sklepach na fachach bōł ino łocet i mosztrich, to tyn ci mi rzeknōł:

– A niy mōgliście sie tego kajsik we zupermarkecie lajstnōńć???

He, he a jǒ ci kajsik naszǒł, co bezmać tyn dziyń, tyn ”Dziyń Kobiyt” napocznōł sie łod tyj egipcjańskij krōlowyj Kleopatry, kierǒ we marcu kǒzała sie zrolować, zawinōńć do takigo srogigo, szykownego tepicha a niyskorzij sużōnce mieli jōm podciepnōńć cysǒrzowi Cezarowi.

A przidarzōło sie to jesce przed Pōnbōczkiym. Tak ci łōna, Kleopatra poradziōła tego cysǒrza wyszwindlować i zbamōńcić, iże łod tego czasu zawdy jakiesik gryfne „marcowe idy” tam we tym Rzymie bajstlowali i łodprǒwiali. Wteda tyż przi marcowych idach tego Cezara zażgali pitwokiym, a iże to bōło trzinǒstego marca, to łod tego czasu trzinǒsty (a ku tymu piōntek) jes diosecko niyszczysny.

Nō, i miarkujecie, co ze tymi babami napoczło sie to wszyjsko metlać jesce za starego piyrwyj i niy idzie tego ściepnōńć na ta łoszkliwo „kōmuna”, chocia tak po prǒwdzie napoczli my tyn dnioszek fajrować dziepiyro po wojnie.

A mie sie sam terǒzki spōmniało jak to łōńskigo roka trefiōłech jake dwa dni po tym babskim fajerze na słodach mojigo sōmsiada Edka. Cǒłko fresa ci miǒł fest podropano, poharatano choby go fto tarłym po nij przejechǒł.

– Edek, boroku, jak ty wyglōndǒsz? Fto ci to tak ta fresa poharatǒł?

– E… tam Ojgyn, to skuli kwiǒtkōw – pado mi na to Edek.

– Jak to skuli kwiǒtkōw? Co majōm blumy do twojij fresy?

– Nō, wiysz przeca, iże we sobota bōł „dziyń kobiyt”?

– Nō wiym, ale dzisiǒj jes już wtorek – padōm do Edka, bo widza iże mu sie cosik we kalyndǒrzu pometlało.

– Nō ja, ale sie dej pozōr. Jakech we sobota fest niyskoro na łodwieczerz prziszǒł do dōm po tym cǒłkim sobotniym „dniu kobiyt”, to jedzine kwiǒtki kiere byli we kwiǒciarni na Krojcce, to byli kaktusy. I terǒzki już miarkujesz czym mi ta fresa moja starǒ tak wybiglowała?

Jake to dǒwnij bōło sroge i gryfne świynto, to wszyjskie baby, kiere majōm wiyncyj niźli trzidziyści lǒt gynał pamiyntajōm. Szumne to bōło świynto, i wszyjskie – a nǒjbarzij chopy – fest fajrowali. To niy to, co terǒzki, iże styknie, co jedyn z drugim modziok glingnie tym jejigo mobilniokiym, szkyrtnie możno jakiegosik „esemesa” ze kwiǒtkiym, afkōm i fertik. Dziołcha mǒ świynto a tyn karlus łodpinkolōł je za piytnǒście fynikōw (we promocji!).

Piyrwyj to bōło tak. Kǒżdy dyrechtōr, kyrownik, majster abo fto tam jesce, już tydziyn skorzij sztalowǒł we kwiǒciarni tela tulpōw, wiela kobiyt kole niygo robiōło. Tulpōw, bo inkszych kwiǒtkōw to wteda za tela niy bōło (możno jesce nelki, ale to już byli i szykowniyjsze, i drogsze blumy).

Nǒjlepszij bydzie kiej połozprawiōm jak to u mie we werku bōło. Mōj szef, a bōł ci to srogi chop, Polok, ale łod Stanisławowa, kresowiok znacy sie, już za wczasu kǒzǒł mi łobsztalować kajsik ze trzidziyści mieteł, bo tela kobiyt u nǒs robiōło. Wszyjskie chopy (a byli to same byamtry) na tyn dziyń wysztiglowali sie choby ficywyrty we Boże Ciało, pod bindrami (choby i do futerbachowyj hymdy). Co bōło do zrobiynio, do strzaśniyńcio, to sie wartko majtło, a zatym, deczko niyskorzij to już ino fajer aże szoł kurz i wiater naobkoło!

My ze szefym we śtyruch takich gryfnych plastikowych kibelkach miyszali, chechlali taki miszōng, kiery mōj dyrechtor wypokopiōł. Brało sie dwie flaszki czystyj gorzǒły, jedna flaszka jakiegosik wermutu, flaszka jałowcōwki i ze dwa litry apluzinowego zaftu. Nō, i to wszyjsko razy tela, wiela my mieli kibelkōw. Dziołchy zasik rychtowali roztomajtǒ zagrycha, kołoczki, zisty, tyj i kafyj. We nǒjsrogszyj izbie zestawiali my do kupy pǒra tiszōw, snosiyli wszyjskie stołki. Ślazowali sie niyskorzij wszyjskie byamtry do tyj izby, dźwiyrze sie zawiyrało i jedyn sztram wachowǒł (taki, co to już mu leberki wysiedli), coby żǒdyn cudzy, niy napytany niy wlazowǒł. Nō, i napoczynǒł sie fajer.

Roztomajcie to bywało, ale kiej mōj szef brǒł sie do śpiywaniǒ takij fajnyj śpiywki:

„Drōtym go, drōtym kolczastym po jajach…”

i zarǒzki po tym drugo sztrofka (dlǒ śmiychu):

„Kochejmy sie, kochejmy sie…”

to wszyjskie gynał miarkowali, co to już jes szlus piyrszyj tajli tego fajeru. Napoczynali sie we myńszych klikach łozłajzić kaj fto sie przodzij namōwiōł, fto z kim i kaj. A wybiyrać szło, bo chocia to bōło za „kōmuny”, to pǒra jesce dobrych szynkōw we Chorzowie bōło. Szło sie abo do „Bałtyku”, „Pod Dzwon”, do „Ratuszowyj” abo „Pod Flota” na łobiǒd. Niyskorzij zasik te, co mieli rade tańcować i byli jesce na tela mōnter deptali do „Magnolii”, „Goplany” abo do „Merkurego”. Niyftorych ciōngło do „Łani” lebo do „Parkowyj”, nō ale tam bōło gyferlich, bo jak we marcu bōło deczko mroza, to niyjedyn łostoł ci we fuzeklach we przikopie. Tela ino rzykna, iże u nǒs bōł ci jesce jedyn taki fraucimer we kierym robiōło ze dwiesta babeczkōw, wiynkszōściōm samotnych. Nō, gǒdōm wōm chopy: bōło w czym przebiyrać!!!

Wicne i szpasobliwe to bōło świynto, chocia nikedy bōło ździebko łostudy przi tym. Na tyn bajszpil.

– Suchej ino, Jorg, fest cie tam wczorej, po tym dniu kobiyt, jakeś ło drugij w nocy przikwanckǒł sie do chałpy, twoja starǒ przijyna? – pytōm sie kamrata, bo wiym, iże jejigo baba zawdy pierōnowe larmo robi.

– Niyyyy, nic mi niy gǒdała. – łodpedziǒł kamrat.

– Nic ci niy gǒdała? Przecamć to jes niymożebne. Niy nazdała ci jak kormikowi do grotka ?

– A dyć niy, bo… łōna przilazła dziepiyro ło szczwǒrtyj nad ranym!!!!

Nō, bo kuknijcie ino. Po prǒwdzie jest we Polsce wiyncyj babōw jak chopōw, ale do fajrowaniǒ to sie wszyjskie niy nadǒwajōm, a chopōw kierym ci sie wydowo, iże sōm samymi Leonardo di Caprio, abo chocia Johnym Weinym, to ci jes dosik pǒrã. I beztōż nasze baby, chocia by my gǒdali cosik inkszego, tyż ze inkszymi chopami musieli fajrować. Prōwda?

Ojgyn z Pnioków

przeprzić kogo – przekonać kogoś, przeciągnąć na swoją stronę;

lajstnōńć sie – sprawić sobie, kupić, zafundować sobie;

wyszwindlować – otumanić, podpuścić;

zbamōńcić – skusić, zbałamucić;

zażgać – zakłuć, zasztyletować;

pitwok – nóż, tępy nóż;

metlać – plątać;

fresa – twarz;

fest niyskoro – bardzo późno;

wybiglować – wyprasować;

mobilniok – telefon komórkowy;

łodpinkolić – odbębnić, odfajkować;

afka – obrazek, emotikon;

sztalować – (tu) zamawiać;

tulpy – tulipany;

nelki – goździki;

wysztiglować sie – wystroić się, ubrać się elegancko;

ficywyrt – dozorca;

futerbachowǒ hymda – koszula flanelowa;

leberki – wątroba;

bóło gyferlich – było niebezpiecznie;

fraucimer – zbiorowisko kobiet;